پروژه آیوتا با قصد به‌کارگیری در کاربردهایی که نیاز است پرداخت‌های بسیار جزئی با سرعت زیاد و کارمزد صفر، ایجاد شود، به وجود آمده است. آیوتا با ویژگی انجام تراکنش‌هایی با سریع‌ترین شکل ممکن و کارمزد صفر، در به‌کارگیری برای استفاده روزمره و انجام پرداخت‌های جزئی و خصوصاً پرداخت‌هایی که مرتبط به فناوری‌اینترنت اشیاء است، طراحی‌شده است.
با ما در ارگ تجارت همراه باشید تا به تحلیل آیوتا بپردازیم:
در پروژه‌هایی که بر طبق ساختار بلاک چین ایجادشده‌اند، توانایی صفر شدن کارمزد وجود نداشت، چون اگر از هر الگوریتمی استفاده می‌شد، افرادی که وظیفه قبول کردن تراکنش‌ها را بر عهده‌دارند، به دنبال اخذ پاداش هستند. این پروژه برای اینکه بتواند کارمزد تراکنش‌هایش را به‌صورت واقعی به صفر برساند، به‌جای بلاک چین از ساختاری با عنوان تنگل (Tangle) بهره برده است.
تاریخچه پروژه آیوتا
آیوتا در سال ۲۰۱۵ و با برنامه کاربرد در صنعت اینترنت اشیاء به وجود آمد. ارائه نخستین (ICO) این پروژه در سال ۲۰۱۵ انجام شد و در مدت آن در حدود ۱,۵۰۰ بیت کوین فراهم شد که با توجه به ارزش بیت کوین در آن موقع سرمایه بالایی نبود و علت آن‌هم این بود که در آن زمان تهیه توکن شبکه‌های ارز دیجیتال زیاد مرسوم نبود و اگر هم فردی هدف سرمایه‌گذاری داشت بیشتر نظرات جذب پروژه‌هایی که بر بستر اتریوم راه‌اندازی شده بودند، جلب می‌شد.
در آغاز شروع کار این پروژه، در سال ۲۰۱۵، تمام سکه‌هایی که برای آن جمع‌آوری‌شده بود که مساوی با ۲,۷۷۹,۵۳۰,۲۸۳ سکه بود، به وجود آمد، چون هیچ عملکردی مشابه استخراج وجود نداشت که توکن‌های این شبکه به‌مرورزمان و به‌وسیله استخراج به وجود بیاید.
بعد از یک سال، یعنی در سال ۲۰۱۶، پروژه آیوتا تست‌های بتای خود را به انجام رسانید و در پایان در سال ۲۰۱۷ به شکل رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.
برای پشتیبانی و گسترش این پروژه گروه متشکل از متخصصین دانشگاهی و آکادمیک در کشور آلمان به وجود آمدند که برنامه اصلی آن‌ها گسترش ای پروژه و همین‌طور مفهوم اینترنت اشیاء بود. در اوایل زمستان ۲۰۱۷ خالق اپلیکیشن ساتوشی‌پی (SatoshiPay) که برای انجام پرداخت‌های جزئی به وجود آمده بود، اعلام کرد تصمیم استفاده از ارز دیجیتال آیوتا در اپلیکیشن خود را دارد، چون استفاده از این شبکه به خاطر صفر بودن کارمزد برای پرداخت‌های بسیار جزئی، گزینه خیلی خوبی است.
پروژه آیوتا چگونه کار می‌کند؟
تفاوت بلاک چین و تنگل
برخلاف بیشتر پروژه‌های ارز دیجیتالی که به‌وسیله فنّاوری بلاک چین تولیدشده و فعالیت می‌کنند، این پروژه برای اینکه توانایی به صفر رساندن کارمزد تراکنش‌های خود را داشته باشد، از فناوری دیگری با عنوان تنگل (Tangle) بهره برده است.
نحوه کار این فناوری به این شکل است که هر فردی بخواهد تراکنشی در این شبکه انجام دهد، باید در آغاز دو تراکنش قبل از خود را مورد تائید قرار دهد. این مسئله به شکل خودکار انجام می‌شود. یعنی وقتی‌که یک کاربر تراکنشی را در این شبکه انجام دهد، دو تراکنش قبل از خود را به شکل خودکار تائید می‌کند و این رویه ادامه پیدا می‌کند.
یعنی در این فناوری تمامی کاربران در تائید تراکنش‌های شبکه فعالیت دارند، درصورتی‌که در بلاک چین، اشخاص مشخصی که به ماینر یا استخراج‌کننده معروف هستند وظیفه تائید تراکنش‌ها را بر عهده‌دارند. فعالیتی که در تنگل وجود دارد این است که هر فردی به‌جای اینکه در قبال تائید تراکنش خود در شبکه، کارمزد بدهد، فعالیتی برای شبکه بکند که این فعالیت تائید دو تراکنش قبل از خود است.
از دیگر اهدافی که توسعه‌دهندگان این پروژه موقع استفاده از فناوری تنگل برای آن در نظر گرفتند این مسئله بود که هرچه میزان افرادی که در حال اجرای تراکنش هستند، بالاتر برود ، تائید تراکنش‌ها سریع‌تر شده و ایمنی شبکه بالاتر می‌رود و همچنین کارمزد همچنان و در هر موقعیتی صفر باقی می‌ماند.
مهم‌ترین کاربردهای پروژه آیوتا
کارکرد آیوتا از اوایل آغاز فعالیت آن معلوم بوده است. این پروژه از آغاز باهدف استفاده برای روش پرداختی در صنعت اینترنت اشیاء به وجود آمد.
حال سؤالی که پیش می‌آید این است که اینترنت اشیاء چیست؟
اینترنت اشیا یا آی‌او‌تی (IoT) برای نخستین بار در سال ۱۹۹۹ به‌وسیله کوین اشتون مطرح شد، اما فقط چند سال است که به شکل جدی در دنیای فناوری موردبحث قرارگرفته و بر روی آن فعالیت می‌شود. به شکل کلی، به اتصال اشیاء و سیستم‌های متفاوت به هم به‌وسیله اینترنت، اینترنت اشیاء گفته می‌شود. به کمک اینترنت اشیاء، سیستم‌های متفاوت توانایی تعامل به‌وسیله اینترنت با یکدیگر و حتی با انسان را خواهند داشت.
اما قسمت توسعه‌یافته‌تری که پروژه آیوتا آن را مدنظر دارد، تعامل اشیا مختلف باهم است. برای نمونه تصور کنید، آبمیوه شما که آن را در یخچال نگهداری می‌کردید تمام‌شده است. بدون دخالت و اطلاع شما پیامی به‌وسیله یخچال شما برای نزدیک‌ترین سوپرمارکت فرستاده می‌شود تا یک بطری آبمیوه برای شما فرستاده شود. پرداخت آن‌هم می‌تواند به‌وسیله شبکه آیوتا، که برای پرداخت‌های بسیار جزئی مانند این تولیدشده است، با سرعت‌بالا و بی‌هیچ کارمزدی انجام گیرد.
چالش‌ها و راهکارهای پروژه آیوتا
فناوری تنگل
تنگل، فناوری استفاده‌شده به‌وسیله آیوتا هنوز در مراحل نخست رشد خود قرار دارد و مسائل زیادی در مورد ایمنی آن وجود دارد که با وسیع‌تر شدن کاربردهای آن، می‌توان مسائل آن را سنجید.
یکی از نگرانی‌ها و مسائلی که قبلاً در رابطه با فنّاوری تنگل مطرح‌شده بود، این بود که این فناوری شاید نتواند ترتیب معاملات را درست مشخص کند.
چالش دسترسی
برخلاف بقیه ارزهای دیجیتال برتر ازنظر میزان سرمایه، سکه پروژه آیوتا در بعضی از صرافی‌های مشهور مثل بیترکس و پولونیکس فهرست نشده و قابلیت معامله را ندارد. بنابر این در این صرافی ها نمیتوانید به نوسان گیری بپردازید.
توانایی معامله ارز دیجیتال آیوتا در صرافی‌ها چه معروف و چه ناشناس می‌تواند اثر مثبتی ازنظر فاندامنتال بر روی این شبکه بگذارد. به همین خاطر لازم است گروه آیوتا تحقق این موضوع را در اهداف خود قرار دهد.
اینکه برای تائید تراکنش‌ها فرد ملزوم نیست هزینه‌ای تحت عنوان کارمزد بپردازد، قابلیت مثبتی است. اما اینکه در قبال این صفر شدن کارمزد، هر فردی بخواهد تراکنشی در این شبکه انجام دهد، لازم است دو تراکنش قبلی خود را تائید کند به علت پایین بودن سرعت و زیاد بودن میزان مصرف برق، قابلیت خوبی نیست.
همین‌طور هیچ تشویق و پاداشی در قبال نگهداری میزان زیادی از داده‌ها در آیوتا وجود ندارد، که نگهداری این داده‌ها در تلفن‌های همراه هوشمند به نظر ایمن و منطقی نمی‌آید.
برنامه‌ها و رویدادهای پیش‌رو پروژه آیوتا
پروژه آیوتا به یاری جامعه سرزنده طرفداران و همکاران صنعتی عظیمی که بر روی برابرسازی این پروژه در دنیا تلاش می‌کنند، در سه سال اخیر موفقیت زیادی داشته است.
در ادامه به قسمتی از استراتژی که درگذشته به آن‌ها رسیده و همین‌طور شرایط کنونی و اهداف و نقشه‌هایی که برای آینده در نظر دارد می‌پردازیم.
کیف پول آیوتا
افرادی که از زمان تولید پروژه آیوتا با آن همگام بودند، به‌خوبی شاهد رشد و توسعه آن از زمان تولید تابه‌حال بوده‌اند. در سال ۲۰۱۸، افراد فعال در جهان ارزهای دیجیتال، شاهد رشد و پیشرفت کیف پول ترینیتی (Trinity)، بوده‌اند.
اگرچه ارائه این کیف پول همچنان در قسمت بتای خود باقی‌مانده است، ولی می‌توان بدون ریسک آن را مورداستفاده قرارداد. استفاده از کیف پول ترینیتی بسیار راحت است و دارای رابطی کاربرپسند است.
ما در ادامه به بعضی از پروژه‌هایی که گروه آیوتا هم‌اکنون در حال فعالیت بر روی آن‌هاست و در فاز تحقیقاتی خود هستند، خواهیم پرداخت.
هماهنگ‌کننده یا کوردیناتور
گروه پروژه آیوتا برای ایمنی تنگل از حملات فاز نخستین، از چیزی تحت عنوان هماهنگ‌کننده یا کوردیناتور Coordinator که یا همان Coo استفاده می‌کند. Coo یک نود مخصوص است که به‌وسیله بنیاد آیوتا اداره می‌شود. این نود به شکل منظم تراکنش‌هایی به میزان صفر را انتشار می‌دهد که وظیفه آن بازرسی تنگل است.
یافتن و جلوگیری از وارد شدن اسپم به شبکه
این برنامه به کشف مسیرهای تازه‌ای برای مقابله با اسپم‌های داخل شده به شبکه متمرکز است و قصد آن این است که سیستم را از اسپم‌های واردشده محافظت نماید.
اهداف اقتصادی
استفاده نمودن از تئوری‌های نظریه بازی می‌تواند نقش بااهمیتی را در فهم رفتار تنگل و مقیاس‌پذیری این شبکه داشته باشد.
همکاری‌ها و پذیرندگان پروژه آیوتا
آیوتا با کمپانی‌های عظیمی مانند مایکروسافت و تسلا شراکت کرده است.
یکی از مباحث مهمی که به‌شدت می‌تواند در پیشرفت و توسعه یک پروژه، به‌خصوص پروژه‌ای مثل آیوتا که نیازمند همکاری با کمپانی‌های الکترونیکی و به شکل کلی موضوع آی‌تی و اینترنت اشیاء است، یاری دهد، شراکت و همکاری آن با شرکت‌های مهم است.
همکاری پروژه آیوتا و مایکروسافت
در نوامبر ۲۰۱۷، پروژه آیوتا از تولید نخستین بازار دسترسی به داده‌های عمومی که به‌وسیله یک دفترکل عرضه‌شده و به خاطر کاربردهای اینترنت اشیاء، با شراکت مایکروسافت پیش‌آمده بود، خبر داد.
این دو کمپانی به شراکت و انجام یک سری فعالیت‌ها به شکل آزمایشی در شبکه تنگل آیوتا پیشروی کردند. باوجود نبود همکاری رسمی مایکروسافت با این پروژه، از روند شراکت‌هایی که تابه‌حال باهم داشتند، انتظار می‌رود شراکت آیوتا با مایکروسافت طولانی‌مدت و بیشتر باشد.
شراکت آیوتا و تسلا
مدتی قبل خبر شراکت پروژه آیوتا با تسلا انتشار یافت. این همکاری با قصد استفاده از این پروژه تحت عنوان سیستم پرداختی در خودروهای هوشمند تسلا شکل‌گرفته بود.
به خاطر آن‌که مهندسین خودروسازی تسلا در حال وسعت بخشیدن به نرم‌افزاری برای خودروهای خود هستند که دیگر احتیاجی به راننده نداشته باشد، یک سیستم پرداختی قوی و همگام با سیستم اینترنت اشیاء، چیزی است که این کمپانی دقیقاً نیاز دارد.
همکاری پروژه آیوتا و پورشه
در می ۲۰۱۸، آیوتا یک همکاری دیگر را با غول خودروسازی لوکس دنیا، یعنی پورشه منتشر نمود. این دو کمپانی قرار است با شراکت هم به دیگر شرکت‌های تازه تأسیس که بر روی هوشمند سازی و به شکل کلی اینترنت اشیاء فعالیت می‌کنند، کمک کند.
همکاری آیوتا و بوش
شرکت بوش در اصل، عظیم‌ترین تولیدکننده قطعات خودرو در دنیا است.
قصد این دو کمپانی که هردوی آن‌ها در آلمان قرار دارند، این است تمام شهرهای دنیا را به شهرهای هوشمند دگرگون سازند.
همکاری پروژه آیوتا و فوجیتسو
این غول سازنده تجهیزات آی‌تی تصمیم دارد، فناوری‌ایوتا را در تجهیزات خود ترکیب کند.
وجود شراکت با کمپانی‌های وسیع، نشانه‌ای از پتانسیل زیاد پروژه آیوتا برای پیشرفت و توسعه در آینده است.
رقبای اصلی پروژه آیوتا
بعد از خلق این پروژه، تا مدت‌ها تنها پروژه‌ای بود که به شکل خاص صنعت اینترنت اشیاء را در نظر داشت و در این زمینه بی‌رقیب بود.
باگذشت زمان و پدیدار شدن این موضوع برای همه که اینترنت اشیا، فناوری‌ای است که در سال‌های بعد با رشد و گسترش بالایی روبرو می‌شود، رقبای جدیدی نیز برای این پروژه به وجود آمدند.
آیوتا و آیوتکس
آیوتکس تمرکز بالایی برای حریم خصوصی قائل است و توانایی عرضه معاملات هوشمند و برنامه‌های فاقد تمرکز در آن وجود دارد.
پروژه آیوتکس هم با برنامه به‌کارگیری در صنعت اینترنت اشیاء تولیدشده است.
هر دو پروژه با برنامه استفاده در کاربردهای اینترنت اشیاء تولیدشده‌اند، با این فرق که پروژه آیوتکس علاوه بر اینکه گزینه بسیار خوبی برای پرداخت‌های بخش اینترنت اشیاء به‌حساب می‌آید، توانایی ایجاد قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های فاقد تمرکز را نیز عرضه می‌کند.
پروژه آیوتا و هش‌گراف
مانند پروژه آیوتا، پروژه هش‌گراف هم از یک نمودار غیر چرخشی جهت‌دار بهره می‌برد. اما مثل شبکه آیوتا کدهای آن به شکل منبع‌های بازنیستند و به خاطر اینکه هنوز در مراحل آغازین فعالیت خود قرار دارد، توکن آن در هیچ صرافی‌ای فهرست نشده است.
آیوتا و آی‌او‌تی چین
آی‌او‌تی چین (IoT Chain) که به معنی زنجیره برای اینترنت اشیاء است، به شکل مخصوص برای به‌کارگیری در کاربردهای اینترنت اشیاء ساخته‌شده، اما نسبت به بقیه پروژه‌های این بخش کمتر معروف شده است.
این پروژه هم مثل آیوتا و هش‌گراف بر طبق معماری نمودار غیر چرخشی جهت‌دار ساخته‌شده و تابه‌حال نیز همکاری‌های خوبی در آسیای شرقی به وجود آورده است.
رویدادها و اخبار تأثیرگذار روی قیمت پروژه آیوتا
۲ جولای ۲۰۱۹
پروژه آیوتا نسخه بتای کیف پول ترینیتی (Trinity)، که کیف پول مخصوص این پروژه است را انتشار داد. بر اساس اخبار انتشاریافته این نسخه از کیف پول آیوتا در همان روز که ارائه شد، ۱۶۰,۰۰۰ بار دریافت شد و میزان معاملات انجام‌گرفته به‌وسیله آن مساوی با ۱.۸ میلیارد دلار بود.
با منتشر شدن این خبر به‌وسیله بنیاد آیوتا، ارزش ارز دیجیتال آیوتا نه‌تنها بالا نرفت بلکه روند نزولی در پیش گرفت.
۲۰ ژوئن ۲۰۱۹
بنیاد آیوتا شراکت خود با کمپانی اداره دیجیتال سلامت و بهداشت مواد غذایی، تحت عنوان پرایموریتی Primority را منتشر کرد تا به این وسیله بتوانند همه ویژگی‌های مرتبط به مواد غذایی را با استفاده از این بلاک چین ردیابی کنند.
انتشار این خبر هم نتوانست زیاد در روند نزولی اخیر این شبکه تأثیر بگذارد و این ارز دیجیتال به این رویه ادامه داد.
۲۹ می ۲۰۱۹
پروژه آیوتا باعرضه طرح‌هایی برای پاک کردن هماهنگ‌کننده و تست آن در روز ۲۹ می، قدم مهمی در راستای فاقد تمرکز کردن تائید تراکنش‌ها برداشت.
این خبر توانست در این پروژه بسیار تأثیرگذار باشد و موجب به بالا رفتن قیمت ۱۸ درصدی آن شود.
۲۵ آوریل ۲۰۱۹
اداره حمل‌ونقل شهر آستین با بنیاد آیوتا اعلام شراکت نموده تا سازوکار حمل‌ونقل این شهر را گسترش داده و بهتر کند. اما این خبر هم تأثیر چندانی روی روند قیمت این ارز نداشت.
۲۹ آوریل ۲۰۱۹
کمپانی اتومبیل‌سازی انگلیسی جگوار، اظهار داشت تصمیم دارد برای دادن پاداش به رانندگان خود در قبال گزارش داده‌ها، از پروژه آیوتا بهره ببرد و به رانندگان ارز دیجیتال بدهد.
درحالی‌که فقط ۲۴ ساعت از منتشر شدن این خبر گذشته بود، ارزش ارز دیجیتال آیوتا با پیشرفت ۲۰ درصدی روبرو شد.
مارکت کپ یا ارزش کل بازار پروژه آیوتا
پروژه آیوتا که فعالیت خود را از سال ۲۰۱۷ شروع کرده بود و بعد از شروع به فعالیت خود و فهرست شدن توکن آن در صرافی‌ها، به‌سرعت توانست توجه بالایی را به سمت خود بکشاند و با جذب سرمایه بالایی در میان ۱۰ ارز دیجیتال برتر و در موقعیت نهم قرار بگیرد.
اما از سال ۲۰۱۸ و با آغاز زمستان ارزهای دیجیتال، کار این پروژه و گروهی که کار رشد آن را بر عهده‌دارند به میزانی پایین آمد که نتوانست جایگاه خود را نگه دارد و از رقبای خودش عقب‌مانده و از موقعیت نهم به نوزدهم نزول کرد.
می‌توان گفت یکی از علت‌های موردقبول واقع نشدن آیوتا و سقوط این آن به شکل را بتوان در ویژگی‌های آن دانست. ازآنجایی‌که این پروژه به شکل مخصوص برای کاربرد در اینترنت اشیاء و یا هر قسمت دیگری که احتیاج است تا پرداخت‌های بسیار جزئی انجام شود، تولیدشده و این صنعت هنوز به شکل وسیع توسعه‌نیافته و مورداستفاده نبوده، ویژگی‌های این پروژه هم هنوز به شکل عملی تحقق‌نیافته است.
جمع‌بندی پروژه آیوتا
این پروژه باوجود دلایل متفاوتی ازجمله توسعه پلتفرم‌های عرضه کنند معاملات هوشمند و برنامه‌های فاقد تمرکز، پدیدار شدن شبکه‌های رقیب با پتانسیل‌های زیاد مثل آیوتکس و آی‌او‌تی چین، و همین‌طور عدم پیشروی پروژه آیوتا ازلحاظ فنی، گام‌به‌گام به عقب کشیده شد و در یک سال گذشته از جایگاه نهم به نوزدهم نزول کرد.
اما باوجود همه این عوامل بد و مشکلات این پروژه در یک سال گذشته، نباید نادیده گرفت این پروژه به خاطر سابقه‌ای که در این بخش دارد، همکاری‌های تأثیرگذاری که با کمپانی‌های عظیمی مثل مایکروسافت، تسلا و .. داشته است و همین‌طور فاصله‌ی بالایی که هم‌اکنون با رقبای مهم خود ازنظر میزان سرمایه دارد، حالا حالاها فکر بیرون رفتن از میدان رقابت را در سر نخواهد داشت.
امیدوارین از این مقاله آموزشی و تحلیلی استفاده کرده باشید.
